بررسی الگوی مصرف آب و آب به‌حساب نیامده در مناطق روستایی استان قم و ارائه راهکارهای اصلاحی

زمینه و هدف: مناطق روستایی استان قم با مشکلاتی از قبیل کم آبی، جیره‌بندی آب در فصول گرم و کیفیت پایین آب مواجه می‌باشند. هدف از این مطالعه بررسی الگوی مصرف آب، ضرایب حداقل و حداکثر روزانه و ساعتی و آب به‌حساب نیامده در مناطق روستایی استان قم و ارائه راهکارهایی برای مدیریت بهینه مصرف می‌باشد. مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع توصیفی – تحلیلی می‌باشد. از 111 روستای استان قم، 15 روستا با معیارهای مشخصی به عنوان نماینده کل روستاها انتخاب شدند. در روستاهای منتخب الگوی مصرف آب مشخص شد. جهت تعیین میزان آب به‌حساب نیامده و ضرایب حداقل و حداکثر ساعتی و روزانه، 3 روستا (دستگرد، ورجان و طغرود) که دارای کنتور حجمی سالم بودند به عنوان نماینده 15 روستا، انتخاب شدند. برای تعیین شاخص‌های مرکزی و پراکندگی آماری از نرم‌افزار 16SPSS استفاده شد. یافته‌ها: متوسط سرانه مصرف خانگی، عمومی، تجاری و صنعتی و سرانه مصرف کل در 15 روستای استان قم به ترتیب برابر 173، 6/4، 3 و 6/180 لیتر به ازای هر نفر در روز می‌باشد. میانگین ضرایب حداقل و حداکثر روزانه و حداقل و حداکثر ساعتی به ترتیب برابر 72/0، 23/1 ، 63/0 و 43/2 بود. متوسط سرانه آب به‌حساب نیامده 2/28 درصد (‌ LPCD 6/71) بود. نتیجه‌گیری: متوسط مصرف سرانه کل و متوسط درصد آب به حساب نیامده در مقایسه با ضوابط وزارت نیرو بالا بود. به منظور مدیریت بهینه مصرف آب راهکارهایی از قبیل آموزش، کاهش فشار آب در شبکه، استفاده از لوازم کاهنده مصرف آب، تفکیک آب مورد استفاده در فضای سبز از مصارف بهداشتی، شناسایی، تعمیر و یا تعویض کنتورهای خراب، تعمیر و بهسازی شبکه‌های توزیع و مخازن آب و جلوگیری از ایجاد انشعابات غیرمجاز پیشنهاد می‌شود.